Służby mundurowe są obecne w codziennym życiu każdego człowieka. Ciężko byłoby wyobrazić sobie funkcjonowanie demokratycznego państwa bez służb stojących dbających o bezpieczeństwo i porządek w kraju.
Służby mundurowe to skonkretyzowane jednostki powoływane przez Rząd Rzeczypospolitej Polskiej. Większość grup posiadających mundury jest uzbrojona, więc są to jednostki militarne mające za zadanie dbać o porządek a w razie potrzeby bronić obywateli i stać na straży praworządności. Większość ludzi, gdy myśli o służbach mundurowych ma na myśli Wojsko Polskie i Policję Państwową. Jednak do grupy jednostek posiadających mundury należy znaczeni więcej formacji. Najważniejszą cechą formacji mundurowych jest to, że posiadają jednakowe ubranie (mundur), które odróżnia ich id reszty społeczeństwa i innych jednostek mundurowych. Drugą cechą wspólną służb mundurowych jest to, że działają w oparciu o rozkazy (wojsko) oraz polecenia służbowe (reszta grup). Trzecią cechą wspólną jest tak zwana podległość służbowa. Oznacza to, że każda osoba służąca w konkretnej jednostce ma swojego przełożonego i może mieć co najmniej jednego podwładnego.
Służby mundurowe podlegają pod ministerstwa i inne instytucje państwowe, które je kontrolują i wydają polecenia. Najważniejsze i najbardziej rozpoznawane służby, czyli wojsko i policja podlegają odpowiednio pod Ministra Obrony Narodowej i Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji.
Gaśnica wodna mgłowa 6l GWM-6x AF
Ministerstwo Obrony Narodowej oprócz wojska, kontroluje również:
– Żandarmerię Wojskową, która nazywana jest również policją wojskową (military police),
– Służbę Kontrwywiadu Wojskowego, która należy do służb specjalnych,
– Służbę Wywiadu Wojskowego, która również należy do służb specjalnych.
Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji oprócz policji, kontroluje również:
– Straż Graniczną,
– Służbę Ochrony Państwa,
– Państwową Straż Pożarną.
Prezes Rady Ministrów kontroluje takie służby jak:
– Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego,
– Agencja Wywiadu,
– Centralne Biuro Antykorupcyjne.
Ministrowi Sprawiedliwości podlega jedynie Służba Więzienna.
Pozostałe służby mundurowe, jakie można spotkać w Polsce, to:
– Straż Ochrony Kolei, którą kontroluje Minister Infrastruktury,
– Służba Celno-Skarbowa, wchodząca w skład Krajowej Administracji Skarbowej,
– Służba Leśna, podległa pod Ministra Środowiska,
– Straż Miejska, powoływana przez Radę Gminy do ochrony porządku publicznego w miastach,
– Straż Marszałkowska podlegająca Marszałkowi Sejmu.
